الماس و برلیان دو اصطلاحی هستند که اغلب در دنیای جواهرات به کار می روند و گاهی اوقات به صورت مترادف نیز استفاده می شوند؛ اما واقعیت این است که این دو مفهوم، تفاوت های اساسی باهم دارند. در این مطلب با تشریح مفهوم و جزئیات هر دوی این اصطلاحات، به بررسی تخصصی تفاوت الماس با برلیان می پردازیم.
الماس چیست؟
الماس ها معمولاً در عمق 150-200 کیلومتری زمین تشکیل می شوند. شکلگیری آنها نیاز به شرایط خاص فشار بالا و حرارت بین 900 تا 1300 درجه سانتیگراد دارد. این ماده کریستالی و جامد از یک شکل آرایشی کربن، تحت فشار و درجه حرارت بالای زمین شکل می گیرد. این کریستال های کربنی، سختترین مواد طبیعی شناخته شده هستند و به همین دلیل در صنعت برش و سایش استفاده می شوند.
علاوه بر مقاومت بالا، الماس ها به خاطر درخشش و زیبایی خاصی که دارند، به عنوان جواهرات گرانبها مورد توجه قرار گرفته اند. الماس ها بخش بزرگی از بازار جواهرات لوکس را تشکیل داده و دارای اهمیت اقتصادی زیادی هستند. به دلیل ارزش بالا و نمادین بودن، به عنوان حلقه ازدواج استفاده می شوند.
برلیان چیست؟
برلیان (Brilliant) به نوع خاصی از تراش گوهرسنگ ، معمولاً الماس، اطلاق می شود که به منظور افزایش درخشش و آتش گوهرسنگ طراحی شده است. همین تعریف، مهمترین تفاوت الماس با برلیان خواهد بود. تراش برلیان کلاسیک مدور یا Round Brilliant Cut پرطرفدارترین نوع تراش برلیان به شمار می آید.
تراش برلیان مدور معمولاً دارای ۵۸ وجه است که شامل ۳۳ وجه در تاج (قسمت بالایی) و ۲۵ وجه در پاویون (قسمت پایینی) است. تراش برلیان معمولاً بیشتر با الماس هایی که به شکل مدور بریده می شوند اشاره دارد؛ اما در واقع هر تراشی که وجه ها و شیوه قطع آن برای به حداکثر رساندن بازتاب نور در نظر گرفته شده باشد، می تواند “برلیان” نامیده شود.
انواع تراش الماس
تراش الماس به فرآیند شکل دادن و صیقلی کردن الماس خام به یک جواهر براق و درخشان اشاره دارد. هر نوع تراشی شامل تعداد مشخصی از برش است که همان وجه های کوچک صیقلی شده در سطح الماس هستند. این وجوه بهگونه ای طراحی می شوند که نور را به بهترین شکل منعکس و شکست دهند تا بیشترین درخشندگی و آتش (رنگهای قوس قزحی داخل الماس) را ایجاد کنند. در اینجا چند نوع تراش محبوب را بررسی می کنیم:
⦁ تراش برلیان مدور:
این نوع تراش که نمایانگر تفاوت الماس با برلیان است، پرطرفدارترین و شناخته شده ترین شکل برلیان بوده و به عنوان استاندارد طلایی در جهان جواهرات محسوب می شود. این تراش بهخوبی نور را منعکس کرده و می شکند و معمولاً در ⦁ حلقه⦁ ⦁ ⦁ جواهر نامزدی به کار می رود.
⦁ تراش پله ای:
تراش پله ای (Step Cut) به نوعی از تراش جواهر اطلاق می شود که در آن، وجه ها به شکل پله های موازی و مرتب شده اند. این وجه ها، بهصورت مستطیلی یا مربعی ظاهر می شوند و در اطراف کانی به سمت پایین پلهپله چیده شده اند.
⦁ تراش رز:
تراش رز معمولاً دارای بین ۳ تا ۲۴ وجه مثلثی است که به صورت مارپیچ و اغلب در دو ردیف مرتب شده اند. وجه های آن به گونه ای چیده شده که از مرکز الماس بیرون زده و به سمت حواشی کاهش می یابند؛ مانند پله هایی که به سمت پایین کوچکتر می شوند.
⦁ تراش مارکیز:
یک نوع تراش الماس با شکل بیضی و با نوک هایی تیز در هر دو انتها است. این تراش ها دارای ظاهری بسیار منحصر به فرد و زیباست که باعث می شود الماس بزرگتر و حجیمتر از وزن واقعی خود به نظر برسد.
⦁ تراش باگت:
این تراش ساده و مینیمالیستی معمولاً دارای وجه های موازی در طول یا عرض سنگ است که به آن نمای کلاسیک و خطی می بخشد.
تفاوت الماس با برلیان
برلیان و الماس دو واژه ای هستند که گاهی اوقات ممکن است اشتباه گرفته شوند؛ اما به دو مفهوم متفاوت اشاره دارند. الماس سنگ گرانبهایی است که از کربن خالص تشکیل شده؛ در حالی که برلیان اصطلاحی است که به الماس تراش داده شده، اطلاق می شود. این تفاوت اساساً بین “چیستی” یک ماده (الماس) و “چگونگی” به کار گرفتن آن (برلیان) است.
همچنین الماس و برلیان می تواند از نظر قیمتی هم با یکدیگر تفاوت داشته باشند. هرچند یک الماس خام ارزش زیادی دارد؛ اما تراش برلیان می تواند به صورت معناداری بر ارزش آن محصول نهایی بیفزاید. به همین دلیل، گاهی اوقات دیده می شود که یک برلیان با وزن کمتر، به دلیل کیفیت برش و درخشش فوقالعاده اش، گرانتر از یک الماس بزرگتر با تراش ضعیف تر است.
انواع جواهرات برلیان
با مشخص شدن تفاوت الماس با برلیان، باید بگوییم که هریک از جواهرات برلیان، آن زیبایی و درخشش خاصی که از الماس برلیان انتظار می رود را دارند. این جواهرات برلیان می تواند شامل موارد زیر باشد:
حلقه های نامزدی و ازدواج:
یکی از محبوب ترین و شناخته شده ترین جواهراتی که از تراش برلیان استفاده می کند، حلقه های نامزدی و ازدواج هستند. این حلقه ها معمولاً با یک برلیان بزرگ در مرکز و گاهی با برلیان های کوچکتر در کنار آن طراحی می شوند.
گردنبندها:
گردنبند جواهر برلیان می تواند شامل یک برلیان برجسته باشد یا برلیان های کوچکتری که به شکل خطی یا طرح هایی پیچیده تر بر روی زنجیر قرار گرفته اند.
گوشواره برلیان:
گوشواره های ساده یا آویز با الماس های تراش برلیان که می توانند به شکل های مختلفی مثل قطره ای، گرد، یا پاوه طراحی شده باشند.
دستبند برلیان:
دستبندها می توانند مطابق با گردنبندها باشند و شامل الماس های تراش برلیان به صورت انفرادی یا در یک طرح زیبا که روی مچ دست قرار می گیرد.
ضمن آگاهی از تفاوت الماس با برلیان، انتخاب این جواهرات بستگی به سلیقه شخصی، بودجه و همچنین مناسبت مورد نظر دارد. همیشه توصیه می شود که جواهرات الماس و برلیان را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید که از اصالت و کیفیت سنگ های استفاده شده در آنها اطمینان داشته باشید.
راه های تشخیص اصل بودن الماس و برلیان
تشخیص الماس اصل می تواند نیازمند دانش و تجربه باشد؛ ولی چندین روش معمول برای بررسی اصالت الماس وجود دارد. اینجا به چند روش اشاره می کنیم که می توانند کمککننده باشند:
⦁ تست بخار:
الماس ها حرارت را خیلی سریع منتقل می کنند. اگر الماس را نزدیک دهان خود نگه دارید و بخار بدهید، بخار باید بلافاصله از سطح سنگ پاک شود. در حالی که بیشتر سنگ های جعلی بخار را برای مدتی بیشتر نگه می دارند.
⦁ تست آب:
اگر یک انگشتر الماس اصل را داخل آب بیاندازید، به دلیل دانسیته بالا باید فورا به ته ظرف برود. اگر انگشتر روی سطح آب بماند یا کند حرکت کند، احتمالا الماس اصل نیست.
⦁ بازتاب نور:
همانطور که در تفاوت الماس با برلیان بیان شد، به دلیل شیوه تراش خوردن برلیان و خصوصیات نوری الماس، برلیان ها، نور را به شیوه خاصی بازتاب می دهند. اگر از بالا به آنها نگاه کنید، نباید انعکاس های رنگی و پخش نور درون الماس قابل مشاهده باشند. برلیان باید نور را به گونه ای بازتاب دهد که باعث درخشندگی سنگ شود.
برای افراد عادی، تشخیص قطعی می تواند دشوار باشد، پس بهترین کار برای تشخیص اصالت الماس، مراجعه به یک گوهرشناس متخصص است. یک جواهرشناس مجرب با ابزارهای مخصوصی مانند پراش نوری، اشعه X، و تست های الکترونیکی می تواند تشخیص دهد که آیا یک الماس اصل است یا خیر.
همچنین، خرید از فروشگاه های معتبر با ارائه گواهی اصالت از موسسات شناختهشده مانند GIA یا AGS می تواند اطمینان بیشتری برای خریدار ایجاد کند.
نگهداری جواهرات الماس و برلیان
نگهداری از جواهرات الماس و برلیان، برای حفظ درخشندگی و زیباییشان بلند مدت، امری حائز اهمیت است. رعایت نکات زیر برای نگهداری جواهرات الماس و برلیان توصیه می شود :
⦁ به طور منظم با آب گرم و صابون ملایم بشویید.
⦁ از تماس با مواد شیمیایی مانند کلر خودداری کنید.
⦁ در زمان ورزش یا فعالیت های سنگین جواهرات را بردارید.
⦁ جواهرات را جداگانه و در جایی نرم و ایمن نگهداری کنید.
⦁ به طور دوره ای توسط یک جواهرساز حرفه ای معاینه شوند.
⦁ از پوشیدن آنها در مواقعی مانند حمام یا شنا خودداری کنید.
⦁ به آرامی برخورد کنید تا از آسیب دیدن سطح و تراش جواهر جلوگیری شود.
سخن پایانی
اصل تفاوت الماس با برلیان در این است که الماس اشاره به سنگ خام معدنی دارد؛ در حالی که برلیان به تکنیک خاصی از تراش دادن آن سنگ می پردازد که ویژگی های نوری آن را به بهترین شکل برجسته کرده است. انتخاب بین یک الماس خام با جذابیت طبیعیاش، یا یک سنگ برلیان تراش خورده که به بهترین شکل نور را منعکس می کند، می تواند براساس سلیقه و علایق شخصی هر فرد باشد. برای مشاهده و خرید هرنوع زیورآلات الماس یا برلیان می توانید به بخش محصولات جواهری عبداللهی مراجعه کنید.