موزه جواهرات ایران یکی از موزه‌های مهم کشور است که در تهران قرار دارد. آنچه که گردشگران و بازدیدکنندگان در این موزه تماشا می‌کنند، مجموعه‌ای از جواهرات ارزشمندی است که از پادشاهان گذشته به‌جامانده و یا مربوط به پیروزی پادشاهان گذشته بر قوم‌های مختلف و هدایای دریافتی آن ها می‌شود. این خزانه ملی که محل قرارگیری آن در بانک ساختمان بانک مرکزی تهران است، بخش عظیمی از ثروت ملی کشور را در خود جای داده است. الماس‌ها و مرواریدهای گران‌بها مانند الماس دریای نور، مجموعه جواهرات و زیورآلات طلای ارزشمند، ظروف طلایی و … جزو جواهراتی هستند که در این موزه می‌توانید تماشا کنید.
تاریخچه موزه جواهرات ایران
پس از خروج سلسله پهلوی، خبرهایی مبنی بر خروج جواهرات ملی کشور توسط این خانواده بر سر زبان‌ها افتاد. اما اگر به موزه جواهرات ایران سری بزنید، مشاهده می‌کنید که هنوز هم جواهرات ارزشمند و قابل توجهی در این موزه نگهداری می‌شوند که در همان دوران پهلوی به کشور و پادشاه آن دوران هدیه شده بود.
اولین بار بنای تأسیس موزه ملی جواهرات در دوران صفوی گذاشته شد. البته نه اینکه موزه‌ای به صورت امروزی در آن دوران وجود داشته باشد. بلکه فقط پادشاهان صفوی عادت داشتند گوهرهای گران‌بها را از کشور های همسایه مانند عثمانی خریداری کنند و از آن ها در مکان‌های امن نگهداری کنند. در سال‌های بعد جواهرات ارزشمندی از کشورهای فرانسه، هند و بریتانیا هم وارد کشور شد که به گنجینه‌های ارزشمند ملی تبدیل شدند.
متأسفانه بسیاری از این جواهرات در جنگ‌های آن زمان به تاراج رفتند و نادرشاه افشار تنها کسی بود که برای پس گرفتن آن ها به کشور هندوستان حمله کرد. علاوه بر جواهراتی که متعلق به کشور بودند، نادرشاه از کشور هند، جواهرات دیگری هم به غنیمت گرفت. اما همه آن ها را در موزه جواهرات نمی‌توانید مشاهده کنید. زیرا بخش اعظمی از آن ها به حاکمان استان‌ها و آستان مقدس رضوی تقدیم شدند.
چند سال بعد که احمد بیک افغان به کشور حمله کرد، بسیاری از این جواهرات را به یغما برد. به ویژه الماس دریای نور که در نهایت به دست ملکه ویکتوریا در انگلستان افتاد. البته فقط تکه‌ای از این الماس افسانه‌ای و اساطیری بود که به ملکه بریتانیا اهدا شد. زیرا تکه دوم آن مجدداً پس از اینکه چندین بار دست به دست شد و از کشوری به کشور دیگر رفت، توسط مشروطه‌خواهان به کشور بازگردانده شد.
خوشبختانه در دوران قاجار و در دوران پهلوی خبری از به تاراج رفتن گنجینه‌های ملی نبود. حتی در دوران پهلوی گنجینه‌های بسیاری هم ساخته شدند و به عنوان جواهرات سلطنتی از آن ها استفاده می‌شد. از جمله جواهرات مهمی که در این دوران به موزه خزانه موزه افزوده شد، می‌توان به فیروزه‌های با ارزشی اشاره کرد که از معادن نیشابور استخراج شدند. همچنین مرواریدهایی که از دل خلیج فارس به دست آمده بودند هنوز هم در این موزه دیده می شوند.
آنچه در موزه جواهرات ملی ایران می‌بینید
گران‌بهاترین جواهرات دنیا را می‌توانید در موزه جواهرات ایران ببینید. درست است که این جواهرات از نظر اقتصادی ارزش بسیار بالایی دارند، اما نمی‌توان ارزش مادی آن ها را با ارزش فرهنگی و تاریخی این آثار مقایسه نمود. بسیاری از جواهراتی که در این مجموعه نگهداری می‌شوند، جزو نمونه‌های نفیس و گوهرهای گران‌بهایی هستند که توسط هنرمندان خلاق ایرانی در دوران گذشته طراحی شده‌اند. انواع تاج‌ها، زیورآلات، نیم تاج‌ها، گلدان‌ها، شمشیرهای جواهر، در پوش‌های غذا، آفتابه و لگن، شمعدان طلا، سپر و خنجر و بسیاری از گنجینه‌های دیگر هستند که می‌توانید در این موزه مشاهده کنید. از مهم‌ترین و برجسته‌ترین جواهراتی که در موزه جواهرات ایران نگهداری می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
الماس دریای نور
حالا که در مقدمه درباره الماس دریای نور صحبت کردیم، بهتر است ابتدا به معرفی این اثر گران‌بها بپردازیم که در موزه ملی جواهرات ایران نگهداری می‌شود. نام این الماس دریای نور است. با توجه به اینکه سنگ ها گران‌بهایی چون الماس به ندرت به رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند، الماس‌های رنگی جزو ارزشمند ترین سنگ‌های جهان محسوب می‌شوند. این الماس فوق العاده بزرگ و صورتی رنگ هم از نظر مادی ارزش بالایی دارد. اگر بخواهید تاریخچه آن را پیدا کنید به افسانه‌ها و اساطیر دوره‌های گذشته می رسید.
در دوران قاجار این الماس روی بازوبند ناصرالدین شاهکار شده بود و تا مدتی هم روی تاج پادشاهی قرار داشت. نام‌گذاری الماس دریایی نور را هم به نادرشاه افشار نسبت می‌دهند. این پادشاه ایرانی که برای بازگرداندن جواهرات ملی به هند لشکرکشی کرده بود، پس از دیدن الماس کوه نور در هند، به قدری شگفت زده شد که لقب کوهی از نور را به این الماس گران‌بها داد و نام الماس ایرانی دریایی نور هم بر این اساس گذاشته شد. الماس دریای نور تاریخچه پرفراز و نشیبی داشته است. اما اکنون در موزه جواهرات ملی ایران نگهداری می شود.
کره جواهرنشان
یکی دیگر از برجسته‌ترین آثار ملی کشور که در موزه جواهرات ایران می توانید مشاهده کنید، یک کره جواهرنشان است که ۳۴ کیلو طلا برای ساخت آن استفاده شده است. وزن کل جواهراتی که روی این کره تعبیه شده‌اند، ۳۶۵۶ گرم است. این کره در زمان قاجار و به دست ناصرالدین شاه ساخته شد و هنر دست بزرگ‌ترین جواهرسازهای آن زمان است.
جالب است بدانید که انتخاب رنگ جواهرات و قرار گرفتن آن ها روی این کره طلایی با دقت فراوانی انجام شده است. بخش‌هایی از این کره که به رنگ سبز هستند و با زمرد طراحی شده‌اند، نشان دهنده جنگل و مناطق سرسبز هستند. یاقوت های کبود هم نمادی از دریا و یاقوت های سرخ، نشان دهنده شهر ها و مراکز اجتماعی پرجمعیت می‌باشند.
تاج‌های سلطنتی
تاج‌ها و نیم تاج‌های سلطنتی که در موزه جواهرات ایران نگهداری می شوند، جزو گنجینه های ارزشمند جهانی هستند. خاندان سلطنتی ایران همیشه علاقه بسیاری به جواهرات و تاج‌های گران‌بها داشتند. به سر گذاشتن تاج‌هایی ارزشمند که با الماس‌ها و سنگ‌های قیمتی تزیین شده بودند، نشان از اقتدار و عظمت پادشاهی آن ها داشت. بعضی از این تاج‌ها و نیم تاج‌ها که مربوط به دوران قاجار به ویژه زمان حکومت فتحعلی شاه می شوند، اهمیت زیادی از نظر تاریخی و هنری دارند. به عنوان مثال تاج کیانی که با استفاده از الماس های درخشان، مروارید، یاقوت، زمرد و سایر سنگ های گران‌بها تزیین شده، هنوز هم بسیار خیره کننده است و طرح ها و نقش های پیچیده‌ای برای طراحی آن ها استفاده شده است.
تاج های به‌جامانده از سلطنت خاندان پهلوی نیز جزو مهم‌ترین آثار ارزشمند این موزه هستند که جواهرسازان ایرانی آن ها را طراحی کرده‌اند. علاوه بر تاج های گران‌بها، نیم تاج‌های الماس، یاقوت و زمرد هم مربوط به دوران پهلوی می شوند که هر یک دارای یک داستان خاص هستند. نیم تاج نورالعین که یکی از مهم‌ترین نیم تاج های ملکه فرح پهلوی بود، توسط یک جواهرساز معروف نیویورکی طراحی شده بود و بخشی از الماس دریایی نور روی این نیم استفاده شد.
تخت طاووس
اگر عاشق هنرنمایی هنرمندان ایرانی هستید و می‌خواهید شکوه و عظمت هنر ایرانی را در یک جا تماشا کنید، می‌توانیم به شما تخت طاووس را معرفی کنیم. یک تخت طلاکاری شده که از جنس چوب ساخته شده و با استفاده از سنگ های گران قیمت، تزیین شده است. تخت طاووس در دوران قاجار ساخته شده و به خوبی می‌تواند شکوه و جلال هنر تشریفاتی ایرانی را به نمایش بگذارد. این تخت چوبی درخشندگی عجیبی دارد و سرتاسر آن را نقوش بسیار زیبا و هنرمندانه‌ای پوشانده که با زرق و برق و شکوه و جلال خود توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می کنند.
این تخت که دارای نقش‌هایی مانند پرهای جادویی طاووس است، نشان دهنده اقتدار و تداوم سلطنت پادشاهان آن دوره بوده است.
سایر گنجینه های موزه ملی جواهرات ایران
موزه جواهرات ایران سراسر شگفتی است. از قلیان های نگین‌دار و کوزه های گران قیمت گرفته تا آثار جنگی مانند سپر جواهر نادری، آویز های پرده جواهرات، ظروف غذای طلا، سنجاق سینه و گل سینه‌های جواهر، مدال ها و نشان ها و هر آنچه که فکرش را بکنید، می توانید در این موزه ببینید.
جقه و تخت نادری نیز یکی دیگر از مهم‌ترین آثار ملی است که در این موزه نگهداری می شود. انواع اشیایی که با جواهرات تزیین شده‌اند، لوازم سلطنتی گران‌بها، ظروف عطر، شنل‌ها و کلاه‌های جواهردوزی شده هم در این موزه قابل مشاهده هستند.
آدرس و زمان بازدید از موزه جواهرات ایران
موزه جواهرات ایران در مرکز شهر تهران قرار گرفته و برای دسترسی به آن باید به ساختمان بانک مرکزی ایران، خزانه جواهرات ملی بروید. این موزه که روبروی سفارت ترکیه است، در نزدیکی چهارراه استانبول تهران قرار دارد. برای بازدید از این موزه می‌توانید در روزهای شنبه تا سه شنبه اقدام کنید. ساعت بازدید از موزه هم از ساعت ۱۴ تا ۱۷ بعد از ظهر است. البته روزهای چهارشنبه تا جمعه و تعطیلات رسمی این موزه بازگشایی نمی‌شود.
کلام پایانی
این مقاله با تلاش مجموعه جواهری عبداللهی آماده شده است. با توجه به سابقه درخشان این مجموعه درزمینهٔ فروش و عرضه انواع جواهرات مانند سرویس جواهر، انگشتر الماس، دستبند جواهر و … شما عزیزان می توانید برای مشاهده و خرید جواهرات موردنیاز خود به این فروشگاه مراجعه نمایید. در صورت نیاز به اطلاعات دقیق و استعلام قیمت حلقه جواهر و سرویس عروسی و نامزدی، می توانید با همکاران ما در بخش فروش تماس بگیرید.
